Silivri ilçesi, İstanbul’un batısında, Marmara Denizi kıyısında yer almakta olup, önemli bir deprem riski taşımaktadır. Özellikle Marmara Denizi’ndeki Kuzey Anadolu Fayı’nın segmentleri ve bu segmentlerin Silivri’ye yakınlığı, ilçeyi olası bir depremde ciddi etkilenebilir hale getirmektedir. Bu incelemede, Silivri’nin olası bir depremde en çok etkilenebilecek bölgeleri, sıvılaşma riski taşıyan alanları, zemin türleri ve güvenli/tehlikeli bölgeleri ele alınacaktır.
Olası Depremde En Çok Etkilenecek Bölgeler
Silivri’de olası bir depremde en çok etkilenecek bölgeler, Marmara Denizi kıyısına yakın mahalleler ve ilçenin güney kesimlerinde yer alan yerleşim yerleridir. Bu bölgeler şunlardır:
- Selimpaşa: Marmara Denizi’ne doğrudan kıyısı olan bu mahalle, deniz kenarındaki konumu nedeniyle yüksek deprem riski altındadır.
- Fener: Benzer şekilde, kıyıya yakınlığı ve zayıf zemin yapısı Fener’i yüksek riskli bir bölge haline getirir.
- Gümüşyaka: Marmara Denizi kıyısında bulunması, Gümüşyaka’nın da yüksek deprem riski altında olduğunu göstermektedir.
- Alipaşa: Denize yakınlığı ve yerleşim yoğunluğu nedeniyle deprem anında önemli etkilenmeler yaşaması muhtemeldir.
Bu bölgeler, Marmara Denizi’nde meydana gelebilecek Mw 7.5 büyüklüğündeki bir depremde ağır hasar görme potansiyeline sahiptir.
Sıvılaşma Riski Taşıyan Bölgeler
Depremler sırasında suya doymuş zeminlerde sıvılaşma oluşabilir, bu da zeminin dayanıklılığını kaybetmesine neden olur. Silivri’de sıvılaşma riski taşıyan bölgeler genellikle alüvyal zeminlerin bulunduğu ve yeraltı su seviyesinin yüksek olduğu alanlardır. Bu tür zeminler, deprem anında büyük tehlike arz eder. Silivri’de sıvılaşma riski yüksek bölgeler şunlardır:
- Kıyı Mahalleleri: Selimpaşa, Gümüşyaka, Fener gibi Marmara Denizi’ne yakın bölgeler, sıvılaşma riski taşıyan alüvyal ve kumlu zeminlere sahiptir.
- Sanayi Bölgeleri: Sahil kesiminde yer alan sanayi bölgeleri de yüksek sıvılaşma riski altındadır.
Bu bölgelerde sıvılaşma riski, zeminin deprem sırasında sıvı gibi davranarak yapıların temelini zayıflatmasına neden olabilir, bu da binaların ciddi hasar görmesine yol açar.
İlçe İlçe Zemin Türleri
Silivri ilçesindeki zemin türleri, bölgeden bölgeye büyük farklılıklar göstermektedir. Zemin türlerinin analizi, deprem riskini anlamada önemli bir rol oynar. Silivri’de genel olarak şu zemin türleri bulunmaktadır:
- Kuzey Mahalleleri (Büyükçavuşlu, Kadıköy, Kavaklı): Bu bölgelerde genellikle sağlam kaya zeminler ve kil tabakaları bulunur. Bu tür zeminler, deprem sırasında daha az risk taşır.
- Merkez Mahalleler (Cumhuriyet, Fatih, Piri Mehmet Paşa): İlçe merkezinde ve yakın çevresinde alüvyal zeminler yaygındır. Bu zeminler deprem sırasında daha fazla zarar görme eğilimindedir.
- Batı Mahalleleri (Selimpaşa, Ortaköy): Alüvyal ve kil zeminler bu bölgelerde yaygındır, bazı alanlarda kumlu zeminler de bulunmaktadır.
- Doğu Mahalleleri (Alipaşa, Fener): Bu mahalleler, Marmara Denizi’ne yakınlığı nedeniyle sıvılaşma riski yüksek olan alüvyal ve kumlu zeminlere sahiptir.
- Güney Mahalleleri (Gümüşyaka, Balaban): Kıyı şeridinde yer alan bu mahalleler, zayıf zemin yapıları ve sıvılaşma riski nedeniyle dikkat çeker.
Bu zemin türleri, mahallelerin deprem performansını ve yapıların dayanıklılığını büyük ölçüde etkiler.
En Güvenli ve En Güvensiz Bölgeler
Deprem sırasında güvenli ve güvensiz bölgeler, zemin türüne ve yapıların niteliğine göre belirlenir. Silivri’deki güvenli ve güvensiz bölgeler şöyle sıralanabilir:
En Güvensiz Yerler:
- Sahil Bölgeleri: Selimpaşa, Alipaşa, Fener, Gümüşyaka gibi Marmara Denizi’ne kıyısı olan mahalleler, sıvılaşma riski ve zayıf zemin yapıları nedeniyle en güvensiz yerlerdir.
- Eski Yapılar: 1980 öncesi inşa edilmiş ve depreme dayanıklı olmayan binaların bulunduğu alanlar, ciddi risk taşır.
- Alüvyal Zeminler: Alüvyal ve dolgu zeminlerin hakim olduğu bölgeler, depremde daha fazla zarar görme eğilimindedir.
En Güvenli Yerler:
- Kaya Zeminler: Büyükçavuşlu, Kadıköy, Kavaklı gibi kuzey mahallelerinde bulunan sağlam kaya zeminler, deprem sırasında daha güvenlidir.
- Yeni Yapılar: 2000 sonrası inşa edilen, güncel deprem yönetmeliklerine uygun binalar, daha güvenlidir.
- Yüksek Kesimler ve Merkez Dışındaki Bölgeler: İlçe merkezi dışında ve yüksek kesimlerde yer alan yerleşimler, deprem etkilerine karşı daha dirençli olup sıvılaşma riski düşüktür.
Silivri’de deprem riski değerlendirmesi ve zemin türleri incelemesi, bölgenin yapılaşma ve altyapı planlamalarında kritik bir rol oynar. İlgili bilimsel yaklaşımlar, deprem tehlikesine karşı daha dayanıklı yapılar inşa etmek ve mevcut yapıların güçlendirilmesi için rehberlik eder.